منیفولد ابزار دقیق چیست و چه نقشی در سیستم اندازه‌گیری دارد؟
منیفولد ابزار دقیق مجموعه‌ای از شیرهای چندراهه است که وظیفه قطع، وصل و کنترل جریان سیال بین ترانسمیتر، فشارسنج یا سایر تجهیزات فرآیندی را برعهده دارد. وظیفه اصلی آن ایجاد مسیر ایمن برای محافظت از ترانسمیتر در زمان سرویس یا کالیبراسیون است. در واقع منیفولد قلب ارتباطی بخش اندازه‌گیری فرآیند محسوب می‌شود.
چرا منیفولد در ابزار دقیق اهمیت دارد؟
در سیستم‌های فشار، خطای کوچک در تخلیه یا انتقال فشار می‌تواند خوانش اشتباه ایجاد کند. منیفولد با طراحی دقیق مسیرها، این فشار را متعادل نگه می‌دارد و فرآیند تعمیر یا تست را بدون توقف سیستم امکان‌پذیر می‌کند.
انواع منیفولد ابزار دقیق بر اساس تعداد مسیرها
منیفولد ۲ راهه (Two-Valve Manifold)
ساد‌ه‌ترین نوع منیفولد با دو شیر: یکی برای ایزوله کردن فشار و دیگری جهت تخلیه (Venting). در ترانسمیترهای فشار و دیفرانسیلی استفاده می‌شود. مدل Parker HLS2VNC نمونه‌ای متداول برای خطوط فشار تا 6000 psi است.
منیفولد ۳ راهه (Three-Valve Manifold)
دارای دو شیر ایزوله و یک شیر Equalizing برای متعادل‌سازی فشار بین دو سمت ترانسمیتر. این نوع در ترانسمیترهای اختلاف فشاری بسیار رایج است. هنگام کالیبراسیون، شیر Equalizing باز می‌شود تا دو سمت فشار برابر شوند.
منیفولد ۵ راهه (Five-Valve Manifold)
در سیستم‌های پیشرفته و برای تست و کالیبراسیون کامل استفاده می‌شود. این نوع شامل دو شیر ایزوله، یک Equalizing و دو شیر Vent است. مدل‌های استیل با آب‌بندی ویتون در صنایع نفت و گاز بهترین کارایی را ارائه می‌دهند.
چک‌لیست انتخاب منیفولد مناسب پروژه
در انتخاب منیفولد ابزار دقیق، پارامترهای زیر نقش کلیدی دارند:
- رنج فشار کاری: از 600 تا 10000 psi را پوشش می‌دهد، بسته به جنس بدنه و طراحی داخلی.
- مدیا (نوع سیال): برای گاز خشک از استیل 316 و برای بخار از monel یا hastelloy استفاده شود.
- نوع اتصال (Hookup): رزوه‌ای، فلنجی یا متصل با Tube Fitting.
- دما و شرایط محیطی: در محیط‌های با دمای بالا باید از واشر گرافیتی استفاده شود.
- استاندارد نصب: ASME B31.1 و ANSI/ISA 20.00.01 برای طراحی مسیرها توصیه می‌شود.
جدول انتخاب سریع منیفولد بر اساس فشار و مدیا
| نوع منیفولد | حداکثر فشار کاری (psi) | جنس بدنه | نوع سیال | اتصال استاندارد |
|---|---|---|---|---|
| دو راهه (2‑Valve) | 6000 | استیل 316 | مایع و گاز استاندارد | NPT رزوه‌ای |
| سه راهه (3‑Valve) | 10000 | منل | گاز خورنده | Flanged Process |
| پنج راهه (5‑Valve) | 10000+ | Hastelloy C | بخار یا آمونیاک | Tube Fitting 1/2″ |
پیشنهاد فنی RIACO برای پروژه‌های صنعتی
تیم فنی RIACO برای هر نوع ترانسمیتر فشار، ترکیب منیفولد، فیتینگ و کیت نصب (Hookup) را طراحی و با استاندارد ASME تست می‌کند.
جهت بررسی مدل‌های قابل سفارش از برند پارکر، به صفحه محصول منیفولد چندراهه Parker یا دسته اتصالات ابزار دقیق مراجعه نمایید.
جمع‌بندی
منیفولد ابزار دقیق با طراحی چندراهه خود، کنترل کامل مسیر فشار و فرآیند کالیبراسیون را آسان می‌کند. انتخاب صحیح نوع منیفولد، مطابق رنج فشار و نوع سیال، باعث افزایش عمر و دقت ترانسمیتر می‌شود. یک انتخاب اصولی در این بخش مساوی است با کاهش توقف تولید و صرفه‌جویی عملیاتی محسوس.