بال ولو ابزار دقیق: انتخاب متریال، سیت (Seat) و اکچویتور برای سرویس‌های صنعتی
بال ولو ابزار دقیق (Ball Valve) از دقیق‌ترین شیرهای قطع و وصل جریان در سیستم‌های ابزار دقیق و فرآیندی است. طراحی ساده، نشتی صفر، و قابلیت استفاده تحت فشار بالا باعث شده این ولو در خطوط گاز، بخار، سیالات شیمیایی و سیستم‌های پنوماتیک جزء اجزای حیاتی محسوب شود.
در مقایسه با سایر ولوهای صنعتی، بال ولو به دلیل چرخش 90 درجه گوی داخل بدنه، سرعت عمل بالا و پایداری در فشارهای High Pressure/High Temp دارد. مدل‌های ابزار دقیقی آن معمولاً سایز ¼” تا 1″ و با اتصال Threaded یا Tube‑Fitting جهت نصب در منیفولدها استفاده می‌شوند.
ساختار و نوع عملکرد
- توپی (Valve Ball): عنصر مرکزی جریان، از جنس 316 L یا Monel؛ آب‌بندی کامل و مقاوم در برابر خوردگی.
- سیت (Seat): حلقه پلیمری PTFE یا PEEK برای دمای بالا؛ انتخاب صحیح سیت نقش اصلی در دوام ولو دارد.
- اکچویتور روتاری: در سیستم‌های کنترل اتومات، اکچویتور روتاری هوایی مدل Samson 3278 توپی را به‌صورت چرخشی با سیگنال 0–10 V یا 4–20 mA می‌چرخاند.
جدول انتخاب متریال و سیت بر اساس دمای سرویس
| دمای سرویس | متریال بدنه | متریال سیت (Seat) | کلاس فشار | کاربرد پیشنهاد‌شده |
|---|---|---|---|---|
| -20 … 180 °C | Stainless Steel 316 L | PTFE (Teflon) | Class 600 | مایعات عمومی، هوا، آب سرد، سیستم‌های ابزار دقیق کم فشار |
| -40 … 250 °C | Monel 400 | PEEK | Class 900 | محیط‌های شیمیایی خورنده، گاز طبیعی، سولفید هیدروژن |
| -60 … 400 °C | Hastelloy C‑276 | Graphite Reinforced Seat | Class 1500 | سرویس‌های بخار فشار بالا، خورندگی شدید، واحدهای پتروشیمی |
نکات انتخاب اکچویتور برای بال ولو ابزار دقیق
در سیستم‌های کنترل خودکار، بال ولو می‌تواند با اکچویتور روتاری هوایی یا برقی تجهیز شود تا از طریق PLC و DCS فرمان بگیرد. مدل Samson 3278 با گشتاور قابل تنظیم، سازگار با ولوهای ¼–2 inch و سیگنال استاندارد Namur Mount است و در پکیج‌های فشار RIACO برای ولوهای توپی کاربرد دارد.
مقایسه بال ولو ابزار دقیق با شیرهای فرآیندی
| ویژگی | Ball Valve ابزار دقیق | Ball Valve فرآیندی Samson |
|---|---|---|
| سایز | ¼” تا 1″ | 1″ تا 6″ |
| نوع اتصال | Threaded / Compression Fitting | Flanged / Welded |
| کاربرد | سیستم‌های ابزار دقیق، منیفولدها، لوله‌های نمونه‌گیری | خطوط فرآیند، بویلر، سرویس‌های فشار بالا |
پیشنهاد فنی RIACO
برای خطوط ابزار دقیق با فشار متوسط، مدل Ball Valve 316 L با سیت PTFE انتخابی مطمئن است. در سرویس‌های خورنده یا بخار، پیشنهاد می‌شود از Monel یا Hastelloy Ball Valve به‌همراه اکچویتور روتاری 3278 سامسون استفاده شود تا کنترل دقیق و ایمن در شرایط High Pressure دستیابید.
جمع‌بندی
بال ولو ابزار دقیق با انتخاب صحیح متریال و اکچویتور، دوام عملکرد در سرویس‌های صنعتی سخت را تضمین می‌کند. جدول دما و متریال بالا، راهنمای انتخاب برای پروژه‌های نفت، گاز و آب و فاضلاب است که توسط RIACO بر اساس کلاس فشار و نوع سیال تنظیم شده است.